Yunanistan'ın geleneksel ürünleri nelerdir? Yunanistan'da neler alınır? Yunanistan'ın tatilinizde satın alabileceğiniz meşhur Yunan ürünlerini listeledik.

Zeytin ve ekstra sızma yağı, süt ürünleri, bal, uzo, balık, kuruyemiş, şarap, damlasakızı, Kozani safranı gibi benzersiz kalite ve vazgeçilmez besin değerlerine sahip  geleneksel Yunan ürünleri Yunanistan'ı ziyaret eden turistler tarafından en çok satın alınan ürünlerin başında geliyor.

İşte Yunanistan tatilinizde satın alabileceğiniz 12 meşhur Yunan ürünü: 

1. Zeytinyağı

Geleneksel mutfaklardaki her tarifin temelini oluşturan zeytinyağı, Yunan beslenme alışkanlıklarında ayrıcalıklı bir rol üstlenmektedir. Yunan zeytinyağı, saflığı, olağanüstü tadı ve yüksek besin değeri ile dünya çapında saygınlığa sahiptir. Üzerlerinde "sızma" ve "ekstra sızma" etiketleri ile cam veya plastik ambalajlarda, hemen hemen her yerde bulabilirsiniz.

Bunları biliyor muydunuz?

• Yunanistan’da aşağı yukarı 120,000,000 zeytin ağacı bulunmaktadır.
• Yunanistan, uluslararası zeytinyağı pazarında sahip olduğu %16’lık payla dünyanın 3. büyük zeytinyağı ve sofra zeytini üreticisidir
• 13. yüzyılda dikilmiş bazı zeytin ağaçları günümüzde hala zeytin vermektedir
• Yunan mitolojisine göre, Athena ve Poseidon, şehre en güzel hediyeyi verenin, şehrin azizi olacağına karar verilmişler. Poseidon suyu hediye etse de, Athena’nın sunduğu zeytin ağacı diğer tanrılar tarafından daha değerli kabul edilmiştir.
• Zeytinyağı “güzellik yağı” olarak bilinmektedir. Vücut hücreleri, damarlara esneklik, cilde yumuşaklık ve parlaklık veren değerli yağ asitlerini yağdan alır.

2. Feta Peyniri

Yunanistan’da, gerçekten tadılmaya layık, üretildikleri yöreye ve adlarına göre çeşitlilik gösteren kaşar (kaseri), gravyera, kefalotiri, myzithra ve metsovone gibi olağanüstü kalitedeki eşsiz peynirler bulabilirsiniz. Bu peynirlerden bazıları ülke genelinde bulunabilirken, bir kısmı sadece bölgesel olarak üretilirler. En ünlüsü elbette Yunan fetasıdır.

Beyaz yarı yumuşak, tuzlu bir peynirdir. Yunan Horiatiki salatası için temel malzeme olmasının yanında daha birçok tarifte de kullanılmaktadır.

Bunları biliyor muydunuz?

• Tarihte bilinen ilk peynir üreticisi, Homeros’un Odysseia’sında adı geçen Tepegöz’dür (Cyclop)
• Yunanistan’da kişi başında tüketilen yıllık peynir miktarı 25 kilo olmakla beraber, yine peynirsever Avrupalılar olarak bilinen Fransız ve İtalyanlarınkinden fazladır.

3. Yunan şarapları

Yunanistan sadece şarap tanrısı Dionysos’un değil, aynı zamanda şarap yapımının da doğduğu yerdir. Chios ve Thassos adalarının şarabı antik dünyada çok iyi bilinmekteydi. Ancak muhtelif tarihsel ve kültürel nedenler, bunun yanında çeşitli doğal afetler sebebiyle, şarapçılık sanatı 19. yüzyılın ortalarından 1960’lı yılların başına kadar ihmal edildi. Bu dönemde, şarapçılığın antik gelenekleri tekrar canlanmaya başladı. Günümüzde tüm ülkede üretilmekte olan çok sayıda mükemmel Yunan şarabı bulunabilmektedir.

Yunan şaraplarını tadarken, batıdaki şarap severlerce pek bilinmeyen üzüm çeşitlerinden üretilen olağanüstü mahsulden şaraplar olduğunu göz önünde bulundurun.

Yunan şarapları dört kategoriye ayrılmaktadır:

Kontrollü coğrafi işaretli şarap
Yüksek kalitede coğrafi işaretli şarap (O.P.A.P)
Yerel şarap
Sofra şarabı

Kontrollü coğrafi işaretli şarap: Bu kategoride sadece Kefalonυa ve Patras’tan Mavrodafni, Patras, Lemnos, Kefalonυa, Rodos’tan Moshato ve Samos’un tatlı şarabı gibi tatlı şaraplar yer almaktadır.

Yüksek kalitede coğrafi işaretli şarap (O.P.A.P): Yunanistan’ın en iyi şaraplarından çoğunu içerir. Şimdiye kadar 20 bölge coğrafi işaret iznine sahiptir. Kuzey Yunanistan’da Zitsa, Amyntaio, Goumenisa ve Naousa coğrafi işaretleri vardır. Halkidiki’de Playies Melitona, Teselya’da Aghilaos ve Rapsani. Atina’nın yakınında, Kantza coğrafi işareti, Peloponnes’te Patras, Mantineia ve Nemea coğrafi işaretleri bulunmaktadır. İyon adalarında Rombola Kefalinias, Paros, Lemnos, Rodos ve Santorini adalarında kendi isimleriyle (Paros, Lemnos, Rodos ve Santorini) coğrafi işaretler bulunmaktadır. Son olarak Girit’te Arhanes, Peza, Siteia ve Dafnes coğrafi işaretleri vardır.

Bunları biliyor muydunuz?

• Şarap tanrısı olarak bilinen Dionisus’un doğum yeri olarak ün salan Yunanistan’ın, dünyadaki en eski şarap tarihine sahip olduğu sanılmaktadır. Yunanistan’da şarap, 4,000 yılı aşkın bir süredir üretilmektedir.

4. Uzo

Dünyaca ünlü Yunan aperatifidir. En iyi bilinenleri Lesvos ve Chios’da üretilenleridir. Damıtılmış alkol, su ve aromatik bileşenlerden (çoğunlukla anasonlu) olarak üretilir. Sek olarak ya da su veya buz eklenerek içilir ve mezelere mükemmel şekilde eşlik eder.

5. Yunan balı

Yunan balı yüksek kalite, aroma ve seçkin lezzeti ile ünlüdür. Tadı ve aromasındaki birçok varyasyon, zengin Yunan florasına bağlıdır.

Ağırlıklı olarak narenciye ve diğer meyve nektarından üretilen çiçek balı oldukça tanınmış olup yüksek bir satış potansiyeline sahiptir. Eşsiz aroması ile kekik ve çam balı ise kozalaklı ağaçlardan oluşan yayla bölgelerinde üretilir.

6. Damlasakızı

Dünyada benzersiz olan bir ürün, çünkü sadece Ege Adası Chios’ta yetişmektedir. Sakız ağacı reçinesinden elde edilir (Pistacia lentiscus).

Kimyasal veya endüstriyel işleme tabi tutulmadan işlenmemiş halde tüketilebilir. Tıbbın babası Hipokrat, özellikle mide rahatsızlıklarında damlasakızındaki birçok tedavi edici özelliğe dikkat çekmiştir. Bu özellikler modern tıp tarafından da benimsenmiştir.

Bunları biliyor muydunuz?

• Birçok Akdeniz ülkesinde sakız ağacı yetişmesine rağmen, Sakız Adası’ndakilerin dışında çok az ya da hiç sakız üretilmemektedir. Bu nedenle, Sakız Adası dünyada sakız üretilen tek yerdir. Bu da büyük ihtimalle toprağın volkanik yapısı ve iklimin etkisi yüzündendir.
• Sakızın tedavi edici özellikleri, tıbbın babası olarak bilinen Hipokrates tarafından, antik çağ kalıntılarında, sakız ve çeşni olarak kullanıldığının belgelenmesinden çok önce kaydedilmiştir.

7. Kozani Safranı

Yunan kırmızı safranı (Krokos Kozanis) PDO tarafından korunmakta olup, kokusu, tadı, tedavi edici ve afrodizyak özellikleri sayesinde eski uygarlıklardan miras bırakılan en değerli baharatlar sınıfına girmiştir. 

"Yunan topraklarından çıkan altın" olarak nitelendirilen safran güzel kokusu, rengi, farmakolojik ve afrodizyak özellikleri ile antik medeniyetlerden gelen en değerli ve kıymetli baharatlar arasında yer almaktadır. Kleopatra safranı kozmetik ürünlerinde, Antik Fenikeliler tanrıça Asparte'ye sundukları adaklarında kullanmıştır. Homeros yazılarında ona değinmektedir. Hatta safrana Eski Ahit'te bile rastlamaktayız. Modern Yunanistan'daki tarihi, Kozani’li tüccarlarının 17. yüzyılda Avusturya'ya nakli ile başlar. Yaklaşık üç yüz yıldır safran Makedonya güneşinin altında, Kozani Bölgesi'ndeki birçok küçük köyü kapsayan bir alanda yetiştirildi.

Bu da ilginizi çekebilir:

Bölge sakinleri her yaz safran ekerler ve sonbahar geldiğinde, güzel çiçeğin en büyük tepeciğini elle çıkarırlar ve keskin kırmızı bir iplik olana kadar dikkatle kuruturlar. 100 gr kırmızı safran üretmek için yaklaşık 50.000 tepeciğe ihtiyaç duyulmaktadır. Safran ya da genellikle söylendiği ismiyle Yunan safranı, dünyadaki en kaliteli safranlar arasındadır ve "Akdeniz mutfağının çiçeği" olarak da adlandırılmaktadır.

Bunları biliyor muydunuz?

• Knossos Sarayı’ndaki (M.Ö 1600) freskler açıkça, safran çiçeği toplayan bir kızı tasvir eder. Santorini Adası’ndaki Akrotiri arkeolojik sit alanındaki duvar süslemeleri, tanrıça olduğu düşünülen orada oturmakta olan bir kadına safran çiçekleri sunan safran toplayıcılarını betimler. Dahası, Homeros yazılarında tan vaktini “safran duvak” olarak adlandırır.

8. Kaşık tatlıları

Yunan evlerinde ziyaretçinin “tatlı” bir şekilde karşılanması geleneğine göre kaşık tatlıları (bir tatlı kaşığı kadar servis edildiklerinden böyle adlandırılmışlardır) servis edilir. Vişne, üzüm, incir, kayısı, çilek, erik, ve ayva gibi meyvelerden yapılan bu tatlıların çoğu, her bir meyvenin olgunlaştığı mevsim boyunca hazırlanır.

Bununla birlikte, bu tatlıların henüz olgunlaşmamış meyve veya tohumlardan hazırlanan varyasyonları da vardır (ör: Aigina fıstığı, ceviz, acı incir). Ayrıca çeşitli sebzeli kaşık tatlıları da mevcuttur (küçük domatesler veya küçük patlıcan). Bu malzemelerden sadece kaşık tatlıları değil, muhteşem marmelat ve kompostolar da yapılır.

9. Geleneksel Likörler

Yerli likörler, Yunan tatlarının baş kahramanları arasında yer alırlar. Gül, kızılcık, erik, nane, damlasakızı, ceviz ve benzeri ürünler, aromalarını ve tatlarını heyecan verici sonuçlar için alkole ‘’emanet’’ ederler.

En iyi bilinen likörler Chios’ta sadece adanın güney tarafında yetişen meşhur sakız ağacından damla sakızı, Naxos’tan ağaç kavunu yemişi; Korfu’dan kamkat (kumkuat) ya da diğer adıyla ‘’altın portakal’’; Patras’tan geçmişi 15. yüzyıla uzanan, damıtılmış tarçın ve karanfilden yapılan, dijestif (hazmettirici) özelliği olan aromatik Tentouro sayılabilir.

10. Avgotaraho (Bottarga/Kefal Havyarı)

Bottarga, Yunanistan'ın havyarı olarak kabul edilir ve esas olarak Messolonghi'de üretilir. Bottarganın bir diğer ismi kefal havyarıdır. Dişi kefal balığı yumurtaları temizlenip kurutulduktan sonra balmumuyla kaplanıp yapılan geleneksel bir balık ürünüdür.

 

11. Girit peksimedi

Girir peksimedi salatada kullanılan adıyla dakos, Girit'in en karakteristik geleneksel gıda ürünlerinden biridir. Bu peksimetler esasında iki defa pişirilmiş somun ekmeklerdir, ancak mükemmel bir tadı elde etmek için her ayrıntısı titizlikle yapılır.

 

12. Makedon helvası

Ağırlıklı olarak Kuzey Yunanistan'da üretilen Makedon helvasının, ana maddesi susamdır ve E, B1, B2, kalsiyum, potasyum, fosfor ve demir vitaminleri yönünden zengindir.